Άλλοτε αυθόρμητα κι άλλες φορές σταδιακά, το συναίσθημα αυτό καταλαμβάνει τον άνθρωπο, τον μεταμορφώνει. Αν μπορούσαμε να αποδώσουμε ένα χαρακτηριστικό στο συναίσθημα αυτό, ένα χαρακτηριστικό για το οποίο όλοι θα ομοφωνούσαν, μία λέξη που το περιέγραφε, θα ήταν: συναρπαγή. Γιατί αυτό είναι ο έρωτας, μια συναρπαγή. Κι όμως, όπως θα παρατηρήσουμε γύρω μας δεν ερωτεύονται όλοι με τον ίδιο τρόπο, οπώς δεν πενθούν ή σχετίζονται με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν, λοιπόν, ιδιαίτερα γνωρίσματα στον έρωτα, γνωρίσματα που μπορούν να βεβαιώσουν την α-λήθειά του, να τον διαχωρίσουν από άλλα ψυχολογικά υποκατάστατα;
Ο έρωτας γεννιέται στη συνάντηση. Αρχίζει να επωάζεται στη βρεφική ηλικία, στο βλέμμα, στην αφή και τη στοργή της μάνας για το τέκνο της. Η αγάπη αυτή, αν είναι γνήσια, καθολική, χωρίς εκπτώσεις αποτελεί καθοριστική εμπειρία για το βρέφος. Το θωρακίζει απέναντι στις μοιραίες ματαιώσεις και απώλειες που θα κληθεί να νιώσει και να επεξεργαστεί στην μετέπειτα ζωή του.
Στον αληθινό έρωτα προσφέρουμε στον Άλλο αυτό που μας λείπει. Την λαχτάρα μας για απρόσκοπτη και αυθεντική συν-εννόηση, την ανάγκη μας για συμ-πάθεια και συν-ένωση με τον αντι-κείμενο Άλλο. Αυτό όμως, δεν είναι κάτι που απολαμβάνουμε ακαριαία, σαν να πατάμε ένα πλήκτρο του τηλεκοντρόλ. Απαιτεί κόπο και ταλέντο. Αν ανατρέξουμε σε ένα ετυμολογικό λεξικό, θα παρατηρήσουμε πως μία από τις σημασίες της λέξης ταλέντο (talentum στα λατινικά) είναι η Επιθυμία. Κόπος και προσπάθεια, λοιπόν, αγωνιώδης που εδράζεται και εκκινείται από την επιθυμία Συν-ουσίας με το Πρόσωπο που αγαπάμε. Και πάλι, όμως, τα πράγματα δεν είναι χωρίς εμπόδια. Η αληθινή Σχέση λαμβάνει χώρα ανάμεσα σε δύο ανεξάρτητα, αυτοσυνείδητα υποκείμενα και φύεται στο έδαφος της ελευθερίας. Χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει αληθινή σχέση, η ελευθερία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της σχέσης.
Εδώ πρέπει να σταθούμε και να αναρωτηθούμε: Για ποιά ελευθερία μιλάμε; Ποιά είναι τα όρια της ελευθερίας και πού τα εντοπίζουμε; Η προεπιστημονική θεώρηση, δηλαδή η άποψη της ευρείας, κοινής πεποίθησης της πλειοψηφίας των ανθρώπων ερμηνεύει την ελευθερία ως εξής: Είτε ως ελευθερία επιλογών είτε ως έλλειψη καταπίεσης εκ μέρους κάποιου ανθρώπου ή συνθήκης ζωής. Ως ένα βαθμό και τα τρία είναι σωστά, όμως όσον αφορά τον έρωτα, θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν και μία άλλη παράμετρο του ορισμού της ελευθερίας. Την ελευθερία από την εγωτική κατασφάλιση και την συνεπακόλουθη κατάχρηση του αντι-κείμενου Προσώπου προς δικό μας όφελος. Αυτό μπορεί να γίνει συνειδητά, μπορεί, όμως, να γίνει και ανεπίγνωστα. Αδυνατώντας να κατα-νοήσουμε και να επεξεργαστούμε κρυμμένα, ασυνείδητα κομμάτια του ψυχισμού μας, συναισθήματα και επιθυμίες που δεν αναδύθηκαν ποτέ στο προσκήνιο ή βιώθηκαν τραυματικά, τείνουμε να προσεγγίζουμε το αγαπημένο μας πρόσωπο όχι ως αυτό που είναι, αλλά για να αντλήσουμε την ικανοποίηση που δεν βιώσαμε κάποτε.
Ο έρωτας είναι μία γλώσσα στην οποία πρέπει να μυηθεί κανείς για να γνωρίσει τα μυστικά του. Κι όπως μια γλώσσα δεν την μαθαίνει κάποιος αυτοστιγμεί, αλλά η δεξιοτεχνία αποκτάται με την πάροδο του χρόνου και την εμπειρία, έτσι κι ο έρωτας. Γιατί κι ο έρωτας απαιτεί δεξιοτεχνία, όντας μια τέχνη κι αυτός, ίσως την σημαντικότερη και πληρέστερη από όλες τις άλλες. Γι’αυτό είναι σημαντικό να μην χάνουμε την συν-αίσθηση του παροδικού και άχρονου ταυτόχρονα χαρακτήρα του ερωτικού πάθους. Παροδικού γιατί είναι στη φύση του να μην διαρκεί ατέλευτα μα και άχρονου, καθώς όσο κι αν προσπαθήσουμε να του αντισταθούμε, αυτό πάντα θα παρουσιάζεται στη ζωή μας ενεργοποιώντας τις εσωτερικευμένες εικόνες-αποτυπώματα των πρώτων μας βρεφικών ερωτικών εμπειριών.
Ο έρωτας βασίζεται στην εμπιστοσύνη. Και η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται με αποδείξεις του όντως πραγματικού, ειδάλλως θα ήταν επιστημονικό πόρισμα και ουδεμία σχέση θα είχε με την αλήθεια. Η αλήθεια του όντως έρωτα γεννιέται μέσα από την πίστη-εμπιστοσύνη στο αγαπημένο πρόσωπο, μέσα από την αυτοπαράδοση στο δυναμικό της σχέσης χωρίς δισταγμούς, χωρίς υπαναχωρήσεις, χωρίς υπεκφυγές και διαρκεί όσο διαρκεί η αυτοπαράδοση. Στο ελάχιστο να αναζητηθούν βεβαιότητες, αποδεικτικά στοιχεία, η πίστη κλονίζεται, ο έρωτας εξανεμίζεται.
Σε παράφραση του 13ου εδαφίου της Α’ Επιστολής προς Κορινθίους του Αποστόλου Παύλου, ο αληθινός έρωτας «όλα τα ανέχεται, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει». Τρέφεται από το Άγνωστο, προσδοκά την πληρότητα της κατ’αλήθειαν σχέσης. Η σχέση, όμως, είναι κατόρθωμα και μόνο όσοι αγωνίζονται πραγματικά στο, στην κυριολεξία, άθλημα του έρωτα μπορούν να γευτούν τους καρπούς της.
Συναρπαγή-Άθλημα-Κατόρθωμα είναι οι λέξεις οδοδείκτες στην τόσο κακοτράχαλη, αλλά και τόσο συναρπαστική εμπειρία του ερωτεύεσθαι που συναπαρτίζει και κατευθύνει όλους τους σκοπούς του ανθρώπου. Ας απολαύσουμε λοιπόν, κάθε πτυχή του είτε όμορφη είτε άσχημη. Γιατί ο έρωτας, τελικά, είναι η τελειότερη πορεία προς την ωριμότητα.